Uzun odaklı lenslerle çalışma sorunları ve bu sorunları gidermek için neler yapılabilir?

Uzun odaklı lensler için en iyi sabitleyici çözümü

Sektörde fotoğrafçılar için profesyonel malzeme üreten bir çok firma mevcut, ancak ürettikleri fotografik materyallerin çok azı profesyonel fotoğrafçılar için olup bu tasarımların da bir çoğu yeteri kadar iyi değil ya da bazı eksiklikleri vardır.

Bu malzemelerin üzerinde son kullanıcı tarafından değişiklikler yapmasının temel nedeni malzemenin tasarımı yapılırken ortalamalar esas alınır bazen tüm şartlar göz önünde bulundurulmaz bazense bu kusurlar tamamen gözden kaçar veya sorun çıkartabilecek durumlar ve parçalar hiç düşünülmez bazense malzemenin tasarım ve üretim aşamasında kullanıcı mantığıyla yeterince denenmez bu bazı problemlerin gözden kaçmasına neden olur. (MAMIYA firması 6×7 makinelerinde portre amaçlı kullanılmak üzere 6×8 magazini üretmiş reklamlarını da bu yönde yapmıştı. Magazinin portre fotoğrafçıları için üretildiğinden ARGE de hiç yatay kullanım için denenmemiş, yatay kullanıldığında gövdenin görüntüyü kestiği ancak magazin piyasaya çıkarıldıktan sonra magazini yatay kullanan fotoğrafçılar tarafından fark edilmişti. Bu hikaye kulağa ne kadar inanılmaz gelse de, üretilen profesyonel malzemeler içerisinde buna benzer çok faza örnek vardır. )

Profesyonel meslek hayatımda 25 yıldan fazla gerek stüdyo gerek stüdyo dışında bir çok değişik malzeme kullandım ve bir çoğunun üzerinde (yukarıda bahsettiğim nedenden) bazı değişiklikler yapmak zorunda kaldım.

Üretilen malzemeler belirli standartlar ölçüler dahilinde tasarlanıp üretildiğinden bazı malzemeleri başka malzemelerle (ekleme çıkartma yaparak) uydurmak bazen kolayken bazı malzemelerde direkt malzeme üzerinde değil ancak kullanımını etkileyen yeni parçalar tasarlamak ve üretmek gerekir. Çünkü çoğu zaman malzemeler üzerindeki sorun, tasarımsal olup sizin çözüm üretmenizi zorlaştırır hatta bazen imkansız hale gelir o zaman yeni bir ürün arayıp bulmanız gerekir. (bazen ise ihtiyacınız olanı hiç bir zaman aradığınızı bulamazsınız)
Örneğin [(Sunwayfoto DMC-200 Vertical Rail With “On-End” Clamp) (http://www.bhphotovideo.com/c/product/844957-REG/Sunwayfoto_DMC_200_DMC_200_Vertical_Rail_With.html) ] bu parçada uzun yatay kısmın sonundaki dikey bölüm yatay kısmın vida sıkma yönünde değil tersi yönünde olsa veya mevcut parçanın üzerindeki düz yüzey yatay kısmın ters tarafında olsa (en azından benim uzun odaklı lens destekleme sistemi için) çok daha kullanışlı ve fonksiyonel olacaktı.

Uzun sabit odaklı (400, 500, 600 ve 800mm gibi) veya zoom (200-400mm, 150-600mm veya 300-800mm) lensler genel olarak çalışması/kullanılması zor lenslerdir.
Bu lenslerin odak uzunluğundan ve bu odak uzunlukları için çok hızlı sayılabilecek (400mm f:2.8, 600mm f:4, 800mm f:5.6 gibi) diyaframlara sahip olmalarından kaynaklanan (mercek ve konstrüksiyonun neden olduğu) büyüklük ve ağırlık bu lenslerin kullanımında en büyük temel sorunların kaynağıdır.

Geliştirilen VR (Vibration Reduction) teknolojisi sayesinde bir noktaya kadar bu lenslerin (özellikle elde) kullanımındaki temel sorunlar giderilmeye çalışılmış ise de bu lensler sabitlendiklerinde bu sistemleri kullanamazsınız. Sabitlenen lenste görüntü sabitleyen bu sistemler kullanılırsa görüntüyü sabitlemek yerine görüntüyü bozmaya başlar. Ayrıca 400mm ve üzeri lenslerin ağırlıkları (ışık ve konu da) göz önüne alınırsa zaten elde kullanılmaları imkansız gibidir. (D4S gibi) yüksek asa performansı yüksek makinelerle (odak uzunluğuna uygun) çok yüksek (1/1000 den 1/8000 e zamanlarda
sabitlemek elde kullanıma göre önemli ölçüde titremeyi kesse de bu sefer sabitlemeden kaynaklanan bazı sorunlar başlar.

Özellikle bu lenslerle durağan konular çalışsanız bile (normal şartlar altında)
uzun odaktan ötürü titremeyi engellemek için yüksek obtüratör hızı kullanmanız gerekir. Uzun odaklı lenslerdeki net alan derinliğinin ne kadar az olduğu da göz önüne alınırsa (konuya ve lensin hızına göre) ihtiyacınız olan 2. veya 3. diyafram yüksek asa kullanmanıza neden olacak ve şartları zorlayacaktır.
Eğer lens ve kamerayı aynı anda iyi sabitlemeyi başarabilirsek düşük obtüratör hızları sorun olmayacaktır.

Örneklemek gerekirse üçayakla bile çalışsanız (lensin üçayak kafasına sabitleyen parçasının) tasarımındaki (bağlantı veya denge gibi) sorunlar nedeniyle görüntünün titreme olasılığı ortam şartları da göz önüne alındığında yükselecektir.

Lensi tripoda sabitleyen parçadaki sorunlar nelerdir?
En önemli sorun parçanın lensin uzunluğuna (konumu gereği bilezik yapısının da lense) oranla yeterince güçlü olmaması ve lens makine kombinasyonunda konumundan ötürü sağlam ve dengeli bir kullanım sağlayamaması olarak 2 temel başlıkta toplanabilir. Elbette lensin boyu çok uzunsa sabitleyici görüntünün titrememesi için (rüzgar, ışık şartlarından ötürü düşük obtüratör nedeniyle) yeterince görevini yerine getiremeyecek ek çözümlere ihtiyaç duyulacaktır.

         Eğer sabit bir konu çekiyorsanız bir yöntem 2 adet üçayak kullanıp lensi ve makineyi ayrı ayrı sabitlemektir. Makinenin dikey ve yatay kullanım şekilleri (makine üzerinde “L” braket kullansanız bile) bu şartları daha da zorlayacak sizi yavaşlatacaktır. Ancak burada çok önemli başka bir sorun devreye girmektedir. Bu sorun bu işlemi ne kadar dikkatli yaparsanız yapın, makine ve lensin sabitleme noktalarını mükemmel sabitleyemediğinizde zaman içinde makinenin bayonetine ve lensin sabitleyici parçasına (özellikle bilezik kısmına) zaman içinde zarar verme ihtimalinizdir. Uzun dönemde bu sorun çok ciddi kısmi netsizliğe neden olabilir.
          O zaman nasıl bir yol izlemeliyiz ki bu sorunlara yol açmadan lense, makinenin bayonetine zarar vermeden hem dikey hem yatay konumlarda lensi, kamera bağlantısını ve olası titremeyi (2 noktadan) en aza indirerek sabitleyebilelim?
          Ben burada size 800mm f:5,6 AI-S lens için (SIGMA 150-500mm de kullandığım sistemden esinlenerek) geliştirdiğim çözümden bahsedeceğim.
Lensi ilk aldığımda lensin büyüklüğü ve ağırlığı nedeniyle mevcut üçayak kafalarımla kullanamayacağımı fark ettim.
          Derhal uzun lens için tasarlanmış üstelik (karbon fiber) hafif SIRUI GIMBAL kafayı aldım. Kafa 70-200 veya 300mm gibi lenslerle kullanmak veya panorama yapmak için ideal ancak 800mm gibi lens için yeterli sabitleme gücüne sahip değil, bunun en önemli nedeni kafanın, lensi tüm yönlere hızlıca hareket ettirebilmek için (L biçiminde) tasarlanmış olmasından (bu L yapı üzerindeki hareketli bağlantı noktalarından) kaynaklanmakta. Zira 800mm lensimi bu kafayla yaptığım çekimlerde kullandığım düşük hızlarda (miror up ve kablo deklanşör kullanmak gibi) tüm çabalarıma rağmen iyi netice alamadım.
Gimbal kafalar uzun odaklı lenslerle hızlı hareket takibi için uygun kafalardır
maalesef deneyemediğim ancak internetten incelediğim ve daha önceki tecrübelerimle mukayese ettiğim zaman en ideal Gimbal kafanın FEISOL firmasının UA-180 Carbon U-Mount u olduğunu gördüm (http://www.bhphotovideo.com/c/product/848987-REG/FEISOL_UA_180_UA_180_Carbon_U_Mount_Support.html)

Sorunu gidermek için makineyi lensle birlikte (2. bir noktadan) sabitleyebilmek için arayışa girdim önce tabandan 3 ayaklı tek ayaklar (monopod) denedim fakat onlarda tepede bağlantı noktasında kendi eksenlerinde 360 derecelik (yatay) bir salınım yapmakta olduğundan iyi hizmet veremedi. Daha sonra 2. bir sehpa ile makineyi tutturma fikrine odaklandım zaten yanımda (SIRUI 8X R-4203L) ana sehpamla aynı 2. bir sehpa (SIRUI 8X R-4203) daha taşıdığımdan (ilk başlarda) bunun iyi bir çözüm olacağını düşündüm ancak iş uygulamaya geçince (az önce yukarıda bahsettiğim sebeplerle) lens ve makinenin aynı anda tüm bileşik siteme zarar vermeden sabitlemenin çok sağlıklı ve kolay olamayacağını gördüm.
Artı olarak makineyi yatay ve dikey kullanımlarda kullanmak için sürekli 2. sehpanın ayarlanması durağan konular çalışmama rağmen çalışma hızını çok düşürmekteydi.

ilk olarak, Nikon 800mm f:5.6 AI-S lens bilezik/kelepçe ve sabitleyici parça ve lens üzerinde olabildiğince bu noktadan uzak (kameraya yakın) 2. bir noktadan (kameradan bağımsız) sabitlemenin en ideal çözüm olacağını anladım. 2. olarak (bilezikten/ringden/halkadan lens kendi ekseni etrafında dönebildiğinden) yatay ve dikey seçimler için hızlı hareket imkanı vereceğini fark ettim.

Bu tür sistemler kullansanızda bu tür lenslerle çalışırken (konuya göre) Mirror-up, Wireless trigger veya self timer kullanmayı unutmayın.

Sistemde kullandığım malzemeler;

Manfrotto MA400

[aşağıdaki üçayaklardan hangisini kullanırsam kullanayım (uzun odak lens destekleme sistemiyle birlikte kullandığım) kafa olarak tercihim her zaman budur]

Manfrotto 161MK2B Super Professional Tripod Mk2

Foba Mini Universal Tripod

SIRUI 8X R-4203L

Sunwayfoto DPG-3016 Stereography Rail

1 adet

Kirk QRC-4 Quick Release Clamp for Arca-Type Plates – 4″ Base

4 adet

(1 adet sehpa kafasına takılı,

2 adet yukarıdaki raya takılı,

1 adet Vertical raya takılı)

Desmond DPC-140 Long Lens Quick-Release Plate (140mm)

1 adet

Sunwayfoto Subtend Clamp DDT-53

1 adet

Sunwayfoto Subtend Clamp DDT-53

Sunwayfoto DMC-200, DMC225R ve DMC-228R Vertical Rail With “On-End” Clamp

Sunwayfoto DMC-200 Vertical Rail With “On-End” Clamp

Desmond D-290 90 Degree Double Clamp

Hejnar Y-Type Lens Support (soldan 1 ve 2)

2 adet geniş aralıklı ön dar aralıklı arka tarafta kullanmak için)

Hejnar Y destek parçaları

[Kısa tekerlek aralığı (lens gövdesi arka taraf) ve uzak tekerlek aralığı (lensin ön tarafı)]

Hejnar ve Sunwayfotyo Y destek parçalarındaki kanal farkı

(Hejnar firmasının Y destek ünitesi, Modüler olması ve kanal yapısı olarak Sunwayfotodan daha fonksiyonel)

Hızlı ve kolay kullanımı olan 1/4 D vidalar,

Diğer alanlarda kullanılan 1/4 vidalar

Kullanılan parçaların kullanım örnekleri;

Kısa (70-200mm, 300mm gibi) lensler için uygun olan sistem

Uzun (500mm, 800mm gibi) lensler için uygun sistem

Kısa odaklı lenslerden Uzun odaklı lenslere kadar en iyi çözüm örnekleri;

Sistem kısa ve uzun odaklı her lens için (modüler yapısından ötürü) uygulanabilir olması açısından dünyadaki en iyi ve ideal çözümdür.

Sigma 180mm f:2.8

Normal kullanım

Destek çözüm

Nikon 70-200mm f:2.8

Normal kullanım

Destek çözüm

Nikon 300mm f:2.8

Normal kullanım

Destek çözüm

Nikon 500mm f:4

Normal kullanım

Olası titreme bölgeleri

Destek çözüm

Sigma 800mm f:5,6 (+2x)

+2x ile beraber

Olası titreme bölgeleri

Destek çözüm

Destek çözüm (2x ile beraber)

Alternatif çözüm

Nikon 200-400mm f:4

Normal Kullanım

Olası titreme bölgeleri

Destek çözüm

Y destek ünitesinin önemli fonksiyonu;

Y destek sistemi lensi eşit destekleme yapmanın dışında aynı zamanda makinenin (Lens kelepçesiyle) titretmeden yatay ve dikey döndürülebilmesine olanak sağlamasıdır.

Bazı (kullandığım yerler ve) örnekler;

Yunanistan / Atina (300mm f:2,8)

New York / Long Island (70-200mm f:2,8)

Fransa / Paris (70-200mm f:2,8)

Fransa / Amboise (200-400mm f:4)

Amerika / New York [1600mm (800mm f:5,6 + 2x)]

Yunanistan / Meteora (500mm f:4)

___________________________________________________________________________________________________

Ben bu yazıyı hazırlarken kendi (Nikon) lenslerim üzerindeki çalışmamı esas aldım,

ancak sistemin yapısı itibariyle her marka ve model için kullanabilirsiniz, burada yeni nesil bir kaç lensinde fotoğrafını paylaşmak istedim, eğer kelepçe yapısını incelerseniz bu lenslerinde bu sisteme ihtiyaç duyduğunu görebilirsiniz;

Nikon 800mm f5,6